Enfeksiyon oranı hava içindeki mikro-organizma ve partikül ile orantılıdır. Temiz oda teknolojisi kullanılarak partikül ve mikro-organizma sayısı azaltılabilir. Ortamdaki partikül ve mikro-organizma sayısını istenilen seviyelerde tutmak için partikülden arındırılmış, mikro-organizma içermeyen havanın verilmesi şarttır.
Ameliyathanelerde hava akışını sağlamak
15 ~20 Pa iki ortam arasındaki basınç farkı yeterlidir, ortamlar arası hava akışını sağlar.
Ameliyathanelerde duvar, döşeme ve tavandaki ısı kaybı veya kazancı minimum olmalı Kışın sistem soğutma konumunda çalışacak Çizgisel akışlarda, üfleme ve ortam sıcaklıkları arasında sıcaklık farkı yüksek olmamalı , ısı yükleri ne kadar az olursa o kadar sıcaklık farkı daha azdır. ΔT= 2~3 C
Üfleme hızı havanın tabana kadar düşmesini sağlayacak, ancak türbülans yaratacak hızlardan kaçınacaktır. Klima santralı servisi durumunda diğer ameliyathaneler etkilenmez. Asma tavanda az ekipman olmalıdır.
15 ~20 Pa basınç farkı yeterlidir, ortamlar arası hava akışını sağlar. Ameliyathanelerde duvar, döşeme ve tavandaki ısı kaybı veya kazancı minimum olmalıdır. Kışın sistem soğutma konumunda çizgisel akışlarda, üfleme ve ortam sıcaklıkları arasında sıcaklık farkı yüksek olmamalıdır. Isı yükleri ne kadar az olursa sıcaklık farkı daha az olacaktır.. ΔT= 2~3 C. Üfleme hızı havanın tabana kadar düşmesini sağlayacaktır, türbülans yaratacak hızlardan kaçınacaktır.
AMELİYATHANE HİZMETLERİ
Ameliyathane hizmet sunumu için gerekli şartları karşılamalıdır.
AMAÇ: Ameliyathane süreçlerinin tanımlanması ve güvenliğinin sağlanması; hastane kaynaklı enfeksiyonların kontrolü için ameliyathaneye hasta ve personel giriş çıkışının kurallarının belirlenmesi, ameliyathanelerin fiziki alt yapılarının en uygun şekilde yapılandırılmasıdır. Ameliyathane ile ilgili süreçlerin işleyişine ilişkin yazılı bir düzenleme bulunmalıdır.
Ameliyathanede hasta ve çalışan güvenliği ile ilgili önlemler, ameliyathaneye hasta kabulü ile ilgili uygulamaları içermeli ve ilgili süreçlerle (temizlik ve dezenfeksiyon, malzeme temini vb.) ilişkisini kapsamalıdır.İlgili sorumlular tarafından bu dokümana uygun olarak çalışma durumu kontrol edilmelidir. Ameliyathanelerde hasta ve personel girişi ayrı olmalıdır. Ameliyathanede hasta ve personel girişi ayrı olmalıdır.
Ameliyathanelerde steril, yarı steril ve steril olmayan alanlar belirlenmeli ve ayrılmalıdır (farklı alanda farklı renk sistemi, şerit ile ayırma, yer yazıları, tabela ile tanımlama gibi).Tanımlanan alanın özelliğine uygun olarak kurallar (steril alanda bulunma şartları, yarı steril alanda ne tür kıyafet ve teçhizatla bulunulur gibi) belirlenmelidir.
Ameliyat salonlarının açıldığı ve ameliyat ekibinin cerrahi el yıkama yaptıkları alan steril alan olarak kabul edilmiş olmalıdır. Steril alan olarak belirlenmiş alanlarda, pencere ve kapılar dış ortama açılmamalı ve bu alanlarda tuvalet bulunmamalıdır.
Personel dinlenme alanları yarı steril alanlar içerisinde organize edilmiş olmalı ve doğrudan steril alana açılmamalıdır. Ameliyathanelerde kirli ve temiz malzeme trafiğinin ayrılması sağlanmalı, kirli malzemeler üstü kapalı bir şekilde transfer edilmelidir. Ameliyathanede tıbbi atıklar ve çöpler ayrı şekilde toplanmalı ve taşınmalıdır.
Ameliyathanede tıbbi ve evsel atıkların kaynağında ayrı olarak toplanması ve ünite içinde taşınması ile ilgili yazılı bir düzenleme bulunmalı ve bu düzenlemeye uygun şekilde çalışılıyor olmalıdır. Ameliyathanede uygun tıbbi atık kapları ve poşetleri bulunmalıdır. Ameliyathane atıkları bu konuda eğitilmiş ve belirlenmiş personel tarafından toplanmalıdır.
Ameliyathanenin tüm yüzeyleri pürüzsüz, yuvarlak köşeli, gözeneksiz, kolay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir nitelikte ve derzsiz malzeme ile kaplanmış olmalıdır.
Ameliyathanelerde sterilizasyon şartlarını sağlayacak şekilde hepafiltre veya benzeri mikroorganizmaları süzebilen ve tutabilen havalandırma sistemi bulunmalıdır. Ameliyathanelerde hepafiltre veya benzeri mikroorganizmaları süzebilen ve tutabilen havalandırma sistemi bulunmalıdır. Basma hava debisi minimum 2.400 m3/h, ortamdaki narkoz gazları konsantrasyonunu düşürmek için taze hava debisi minimum 1.200 m3/h olmalıdır.
Ameliyathane odasındaki partikül ve mikro – organizma sayısı tespitine dair periyodik ölçümler yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır. Ameliyathane odasında ısı ve nem takibi yapılmalı ve bu değerlerin periyodik ölçümlerini içeren çizelgeler hazırlanmalıdır. NOT: Normal şartlarda ameliyathane odası ısısı 20-23 oC olmalıdır. Ancak ameliyatın türüne ve ihtiyaca göre 18-26oC arasında ayarlanabilir olması önerilir. Bağıl nem minimum %30, maksimum %60 olmalıdır.
AMELİYATHANELERDE LAMINAR FLOW UYGULAMASI
Havanın düzgün ve sakin akmasını sağlayan sistemdir. Bu sistemde Yüksek verimlilikte süzme yapabilen Hepafiltreler kullanılır.
Ameliyathane masası ve çevresinde Laminar akış sistemi koruma alanı yaratılarak Minimum enfeksiyon riski ve steril ortam sağlanır. Hava dağıtım sistemi ameliyathanedeki hava kalitesi için önem taşımaktadır.
u amaç doğrultusunda laminar akışı sağlayacak veya ortamda en az türbülansı oluşturacak hava dağıtım cihazları geliştirilmiştir. Hava dağıtıcıları ortamdan daha düşük sıcaklıktaki havayı ameliyat bölgesine vererek kirli havanın egzost menfezlerine doğru yer değiştirmesini sağlar ayrıca içerdikleri HEPA filtreleri ile mikrop ve partikülleri tutarak ameliyat bölgesine verilmesini engeller.
Laminar hava akışını bozan dış etkenler temiz havanın oda havası ile karışmasına neden olmakta ve ameliyat alanındaki mikrop ve partikül konsantrasyonunu hızla artırmaktadır. Narkoz , anestezi gazlar, kimyasal maddeler, kokular ve benzeri etkileyici maddeler ameliyat ekibini etkileyebilir.
